Horun Gozu - Wikipedia
Horun gözü qədim Misirin rəmzi sayılan Horun döyüş zamanı Set tərəfindən çıxardılmış olan Ayı tərənnüm edən sol gözüdür. Şahin gözünü xatırladır. Bu simvol Ranının gözü yaxud Horun gözü adlanır və Qədim Misir tanrısı Horun sağ gözünü təcəssüm edir. Simvol Günəşi təmsil edir və Günəş tanrısı Ra (Re) ilə əlaqələndirilirdi. Sol göz isə Ay tanrısı Tehutini (Tot) təcəssüm edir. Zədəli sol göz Ayın fazalarını əks etdirir. Rəmzi olaraq onu qədim Misirdə bir çox misirlilər boyunlarında gəzdirirdilər.
| Misir heroqliflərində Horun gözü | |||
|---|---|---|---|
| Heroqlif |
| ||
| Unikodu | D10 | ||
| Transkripsiyası | Udjat | ||
| Mənası | düzgün, tam şəkilli, sağlam | ||
| 1 |
Gözün ağı (sol) = 1/2 Heqat* | ||
| 2 |
Bəbək = 1/4 Heqat | ||
| 3 |
Qaş = 1/8 Heqat | ||
| 4 |
Gözün ağı (sağ) = 1/16 Heqat | ||
| 5 |
1.Gözaltı xət (qırış) = 1/32 Heqat | ||
| 6 |
= 1/64 Heqat | ||
| 7 |
= 63/64 Heqat | ||
| 8 | *Tutum vahidi (1 Heqat = 4,8 Litr)
| ||
.svg) | |||
Əfsanələrdə
redaktəƏfsanəyə görə sol göz Horun məkirli qardaşı Set tərəfindən oyulur, cadu tanrısı Tot isə gözü yenidən möcüzəvi şəkildə bərpa edir. Qədim Misirin bu günümüzə gəlib çıxmış yazılarında bu göz haqqında bir çox əfsanə mövcuddur. Bir əfsanəyə görə Set öz barmağını Horusun sol gözünə soxaraq çıxartmışdır. İkinci bir əfsanədə onu tapdalamış, üçüncü bir əfsanəyə görə isə onu udmuşdur. Bir yazıda Hathor ona ceyran südü içirdərək bərpa etmiş və ya sağaltmışdır. Başqa bir yazıda gözün Anubis tərəfindən dağ yamacında basdırıldığı qeyd edilir. Digər bir əfsanəyə görə isə Hor öz gözünü atası Osirisə udduraraq onu diriltmişdir.
Hər iki göz birlikdə bütün kainatı tərənnüm edir və bu baxımdan taoist İn və Yan simvolu ilə eyniyyət təşkil edir. Sağ göz günəş, kişi enerjisini, o cümlədən təfəkkür və riyaziyyatı simvolizə edir. Sol göz qadın və ay enerjisini ifadə edir və intuisiya və cadunu təmsil edir. Birlikdə onlar Horun ali hakimiyyətini tərənnüm edir.
Heroqlif
redaktəMisir yazılarında irt "göz" deməkdir, onun fel forması isə "wḏȝ" – "qorumaq"[1] belə ki "qoruyan göz" mənasını verir.
Magik qüvvə kimi
redaktəQədim misirlilər inanırdılar ki, horun gözü şəfalı və qoruyucu gücə malikdir. Horun gözündən qoruyucu həmail və tibbi ölçü cihazı kimi istifadə edirdilər. Dərman preparatlarının hazırlanmasında gözün riyazi ölçülərindən istifadə etməklə məmulatların tərkibindəki inqridientlərin miqdarını təyin edirdilər.
Rəvayətə əsasən Horusun gözünün ölünü diriltməsi, yenidən bərpa olunması onun magik qüvvəyə malik olmasını göstərir. Buna görə də qədim Misirdə insanlar onu yaman gözdən və qəzadan qorunmaq, xəstəliklərdən sağalmaq məqsədilə öz boyunlarından asarmışlar.
Masonluqdakı hər şeyi görən göz və ABŞ dollarının üzərindəki ehtiyatlılığın simvolunun mənşəyi Horun gözüdür.
İstinadlar
redaktə- ↑ Coffin Texts IV, 246/247a-250/251b, B9Cb
