Ilham Elekberov - Wikipedia

İlham Xəyyam oğlu Ələkbərov 1948-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Atası, b.e.n. X.M.Ələkbərov uzun illər AMEA Zoologiya İnstitutunun Teriologiya laboratoriyasının müdiri vəzifəsində çalışmışdır. Anası, b.e.n. Xalidə xanım Quliyeva isə AMEA Botanika İnstitutunda baş elmi işçi vəzifəsində işləmişdir.

İlham Ələkbərov 1966-cı ildə Bakı şəhəri 134 saylı orta məktəbi, 1971-ci ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) Biologiya fakültəsini bitirmişdir. 1972-ci ildə AMEA Zoologiya İnstitutunun^[2] Hidrobiologiya laboratoriyasının aspirantı olmuş, 1977-ci ildə "Mingəçevir, Varvara və Ceyranbatan su anbarlarının plankton infuzorları" mövzusunda namizədlik (Bakı), 1988-ci ildə "Azərbaycanın daxili şirinsu hövzələrinin sərbəst yaşayan infuzorları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını (Leninqrad Dövlət Universiteti) müdafiə etmişdir. AMEA Zoologiya İnstitutu nəzdindəki D.01.071 Dissertasiya Şurasının sədri, AMEA — nın müxbir üzvü (2007), professordur (2009). Müxtəlif dövrlərdə Ali Attestasiya Komissiyasının Biologiya və kənd təsərrufatı elmləri üzrə Ekspert şurasının üzvü olmuşdur.

Elmi fəaliyyətinin ilk dövrlərində Azərbaycan EA Fiziologiya İnstitunda baş laborant (1972), kiçik elmi işçi (1973), böyük elmi işçi (1981) vəzifələrində çalışmışdır. 1988-ci ildən AMEA Zoologiya İnstitutunda əmək fəaliyyətinə başlayan İ.Ələkbərov İnstitutun Protistologiya laboratoriyasının müdiri (1989) və elmi işlər üzrə direktor muavini (2007) vəzifələrində çalışmışdır. O, 10.02.2011-ci il tarixindən 15.03.2016-cı il tarixinə kimi AMEA Zoologiya İnstitutunun direktoru vəzifəsini icra etmişdir.

İ.Ələkbərov 2001 – 2007-ci illərdə BP Azərbaycan Elmi tədqiqat və biomonitorinq qrupunda çalışmışdır, Azərbaycanda və xarici ölkələrdə keçirilmiş 20 elmi konqres, qurultay, konfrans və simposiumlarda iştirak etmiş, elmi məruzələrlə çıxış etmişdir. O cümlədən, Fransa (ELF şirkətinin dəvəti ilə; 1998), İngiltərə (BP şirkətinin dəvəti ilə; 2005), ABŞ (CRDF fondunun grant proqramı ilə; 2009), Almaniya — Fransa (DAAD fondunun grant proqramı ilə; 2009) və s. ölkələrdə birgə tədqiqatlarda iştirak etmişdir.

İ. Ələkbərov sərbəst yaşayan infuzorların təsnifatı və ekologiyası sahəsində tanınmış mütəxəssisdir. O, 40 illik elmi tədqiqatları dövründə Azərbaycan, Rusiya, Ukrayna və Orta Asiya ölkələrinin dəniz, şirinsu hövzələri və torpaqlarından tapılan 4 fəsilə, 18 cins və 100 — dən artıq infuzor və canaqlı amöblərin elm üçün yeni növlərinin təsvirini vermişdir. Onun biomüxtəliflik və taksonomik tədqiqatlarının nəticələri "Sərbəst yaşayan infuzorların atlası" monoqrafiyasında (2005) ümumiləşdirilmişdir.

İ.Ələkbərovun özü və yetirmələri tərəfindən yeni mütərəqqi metod-infuzor vasitəsi ilə Azərbaycanın su və torpaqlarında müxtəlif cirkləndiricilərin səviyyəsini müəyyən edən-infuzorlar vasitəsi ilə yeni bioindikasiya ekspress – metodu yaradılmışdır. İ.Ələkbərov 117 elmi əsərin, o cümlədən 1 monoqrafiya və 1 ixtiranın müəllifidir. Onun rəhbərliyi ilə 6 elmlər namizədi dissertasiyaları müdafiə edilmiş, 2 doktorant dissertasiya işini bitirmişdir. İ.Ələkbərov "Biomüxtəlifliyin problemləri" və "Son illərin ən yaxşı nəşrləri" (1992–1993-cü illərdə) Beynəlxalq Elm Fondu, 2004 və 2007-ci illərdə elmi layihələrin AMEF (Azərbaycan Milli Elm Fondu) tərəfindən keçirilən birinci və ikinci müsabiqələrinin qalibi, Rusiya Hidrobioloqlar Cəmiyyətinin üzvü, "British Museum (Natural History)" və "Turkish Journal of Zoology" beynəlxalq jurnallrının zoologiya üzrə ekspertidir.

İlk dəfə olaraq elm üçün dəniz sularında (Xəzər, Berinq və Çukot dənizləri, Atlantik okeanın Meksika körfəzi), Azərbaycan, Özbəkistan, Qırğızıstan və Tacikistanın şirin sularında, Azərbaycan, Karpat dağları, Sankt-Peterburq, Tyan-Şan və Sakit Okean adalarının torpaqlarında sərbəstyaşayan infuzorların 2 yeni fəsiləsi, 12 cinsi və 90 növü təsvir edilmişdir. Elm üçün ilk dəfə olaraq Azərbaycanın şirin sularında çanaqlı amöblərin 2 fəsiləsi, 6 cinsi və 32 növü təsvir edilmişdir. Dörd yeni sitoloji metod işlənib hazırlanmışdır ki, onlardan biri üçün müəlliflik şəhadətnaməsi əldə edilmişdir. Sərbəstyaşayan infuzorlar vasitəsi ilə qısa müddət ərzində hüceyrə səviyyəsində neft, ağır metallar və insektisidlərlə çirklənmənin dərəcəsini müəyyən etməyə imkan verən universal bioindikasiya metodu hazırlanmışdır. Bir qədər sonra isə nəticələrin dəqiqliyini artıran, paralel olaraq hüceyrə və populyasiya səviyyələrində toksiklik dərəcəsini müəyyən etməyə imkan verən vahid metod yaradılmışdır. İlk dəfə olaraq sərbəstyaşayan ibtidailərin "kosmopolitzm" nəzəriyyəsinin səhv olduğu sübut edilmişdir. Şəxsi məlumatlar əsasında ibtidailər ekoloji qruplara ayrılmış və onların rast gəlmə xüsusiyyətləri müəyyən edilmişdir.

• AMEA-nın 2 fəxri fərmanı ilə təltif olunmuşdur.

1. И.Х.Алекперов. Атлас свободноживущих инфузорий (Классы Kinetofragminophora, Colpodea, Olygohymenophora, Polyhymenophora). Изд-во "Борчалы", Баку, 2005, 310 с.
2. И.Х.Алекперов. Свободноживущие Инфузории Азербайджана (экология, зоогеография, практическое значение). Баку, "Элм", 2012; 520 с.

1. И.Х.Алекперов. К изучению фауны инфузорий планктона Джейранбатанского водохранилища. / Алиев А. // I съезд Всесоюзного об-ва протозоологов. Баку, Элм, 1971, с.11.
2. И.Х.Алекперов. К изучению фауны планктонных инфузорий Мингечаурского и Варваринского водохранилищ. Тез. научн. конф. АН Азерб. ССР, "Элм", 1974
3. И.Х.Алекперов. Новый род инфузорий Bakuella gen.nov. (отряд Hipotrichida) из Каспийского моря и Джейранбатанского водохранилища. / Агамалиев Ф. // Зоол.Ж-л, 1976, №1, с. 128–131,Москва.
4. И.Х.Алекперов. Экологические особенности планктонных инфузорий Мингечаурского и Варваринского водохранилищ. 2 съезд Всесоюз.об-ва протозоологов. Киев. Наукова думка, 1976, с. 19.
5. И.Х.Алекперов. Сезонная динамика видового состава, численности и биомассы планктонных инфузорий Джейранбатанского водохранилища. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1979, №4, с.81–84, Баку.
6. И.Х.Алекперов. Сезонная динамика видового состава, численности и биомассы планктонных инфузорий Мингечаурского и Варваринского водохранилищ. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1979, №6, с.83–88, Баку.
7. И.Х.Алекперов. Отношения планктонных инфузорий водохранилищ Азербайджана к температуре и кислородному режиму воды. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1980, №6, с.83–87, Баку.
8. И.Х.Алекперов. Food Relationship of Freshwater Ciliates with other Hidrobionts. Progress of Protistology: VI International Congress of Protozoology, Warszawa, 1981, p.9.
9. И.Х.Алекперов. Вертикальное распределение инфузорий в планктоне некоторых водохранилищ Азербайджана. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1981, №4, с.83–89, Баку.
10. И.Х.Алекперов. Планктонные инфузории – показатели степени органического загрязнения водохранилищ Азербайджана. Гидробиол. Ж., Киев. 1981, №1, с.54–60,
11. И.Х.Алекперов. Планктонные инфузории прудов Куринского рыбоводного завода. / Крючков В. // Гидробиол. Ж., 1981, №2, с.33–37, Киев.
12. И.Х.Алекперов. Свободноживущие инфузории водохранилищ Юго-Восточного Азербайджана. Современные проблемы протозоологии. III Съезд Об-ва протозоологов. Вильнюс, 1982, с.19.
13. И.Х.Алекперов. Инфузории Тертерчайского водохранилища. Гидробиол. Ж., 1982, №6, с.83–89, Киев.
14. И.Х.Алекперов. Bakuella imbricata sp.n. (Ciliophora, Hipotrichida) из Джейранбатанского водохранилища. Зоол.Ж-л, 1982, №8, с. 1253–1255, Москва.
15. И.Х.Алекперов. Кормление личинок промысловых рыб инфузорным кормом. Протозоологичес-кие исследования в Азербайджане, Баку, Элм, 1983, с. 5–7.
16. И.Х.Алекперов. Инфузории пелогена выростных прудов Куринского экспериементалного осетрового рыбзавода . Зоол.ж-л, 1983, №3, с.331–338, Москва
17. И.Х.Алекперов. Морфология пресноводных инфузорий водохранилищ Азербайджана. 1983, 43с. Деп. в ВИНИТИ, №18391, Москва.
18. И.Х.Алекперов. Свободноживущие инфузории Хачинского водохранилища. Гидробиол. Ж-л., 1984, №2, с.17–22, Киев.
19. И.Х.Алекперов. Новые виды свободноживущих инфузории (Hypostomata) внутренних водоемов Азербайджана. Зоол.ж-л, 1984, №8, с.1250–1253, Москва.
20. И.Х.Алекперов. Новые виды инфузорий (Gymnostomata) из водохранилищ Азербайджана . Зоол.ж-л, 1984, №9, с.1417–1420, Москва.
21. И.Х.Алекперов. Новые пресноводные инфузории (Hipotrichida) из водохранилищ Азербайджана. Зоол.ж-л, 1984, №10, с.1458–1462, Москва.
22. И.Х.Алекперов. Новые виды инфузорий (Неterotrichida) из искусственных водоемов Азербайджана. Зоол.ж-л, 1984, №11, с.1731–1733, Москва.
23. И.Х.Алекперов. Новый род и новые виды инфузорий из водохранилищ Азербайджана. Зоол.ж-л, 1984, №12, с.1391–1395, Москва.
24. И.Х.Алекперов. Санитарная характеристика степени сапробности водохранилищ Восточного Азербайджана и Нахичеванской АССР. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1985, №3, с.47–53, Баку.
25. И.Х.Алекперов. Azerella calva gen.et.sp.n. (Azeridae fam.n., Scuticociliatida, Ciliophora) из пресных вод Азербайджана. Зоол.ж-л, 1985, №7, с.1093–1095, Москва.
26. И.Х.Алекперов. Новые свободноживущие инфузории пресных вод Азербайджана. Зоол.ж-л, 1985, №10, с.1461–1467, Москва.
27. И.Х.Алекперов. Пути практического использования свободноживущих инфузорий. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук, 1985, №2, с.70–74, Баку.
28. И.Х.Алекперов. Инфузории – индикаторы сапробности водохранилищ Азербайджана. 1986, 17с. Деп. в ВИНИТИ, №5137–1386, Москва.
29. И.Х.Алекперов. Сравнительный анализ общности фаун пресноводных инфузорий Азербайджана с другими регионами мира. Изв. АН Азерб. ССР, сер.биол.наук,1985, №5, с.53–59, Баку.
30. И.Х.Алекперов. Использование инфузорий для биотестирования термически очищенного бурового шлама. Гидробиол. Ж., 1986, №4, с.93–98, Киев.
31. И.Х.Алекперов. Пресноводные инфузории искусственных водоемов Азербайджана. В кн.Мат.4 съезда ВОПР, Ленинград, 1987, с.56.
32. И.Х.Алекперов. Свободноживущие инфузории Нахичеванской АССР. Гидробиол. Ж., 1987, №1, с.26–31, Киев.
33. И.Х.Алекперов. Экспериментальное изучение горизонтальных суточных миграций пресноводных бентосных инфузорий. Зоол.ж. 1988, №3, с.448–451, Москва.
34. И.Х.Алекперов. Два новых вида инфузорий (Hypotrichida, Ciliophora) из пресных вод Азербайджана .Зоол.ж., 1988, №5, с.777–780, Москва.
35. И.Х.Алекперов. Новые и редкие свободноживущие инфузории из пресных вод и почв Апшеронского полуострова. / Мусаев М.А. // Зоол.ж., 1988, №12, с.1904–1910, Москва.
36. И.Х.Алекперов. Соотношение трофических групп пресноводных инфузорий Азербайджана.
37. И.Х.Алекперов. Характер и скорость колонизации пресноводными инфузориями стерильных субстратов. Зоол.ж., 1989, №1, с.15–20, Москва.
38. И.Х.Алекперов. Микрозональность распределения свободноживущих инфузорий в водохранилищах Гирканского заповедника. В сб. "Гидробиол. исследования в заповедниках СССР", 1989, Борок, Ярославль, с.62–63.
39. И.Х.Алекперов. Ревизия родов Bakuella Agamaliev et Alekperov, 1976 u Keronella Wiackowski, 1985 (Hypotrichida, Ciliophora). Труды 2 –го Всесоюзн. Симпозиума по экологии свободно-живущих инфузорий 1989, Борок, Ярославль, с.7.
40. И.Х.Алекперов. К фауне раковинных амеб регионов Азербайджана и Байкала. / Мусаев М., Заидов Т. // Труды 2 –го Всесоюзн. Симпозиума по экологии свободно-живущих инфузорий 1989, Борок, Ярославль,с.47.
41. И.Х.Алекперов. Суточные вертикальные миграции пресноводных инфузорий в водоемах Азербайджана. В кн. "Экология морских и пресн. простейших". Ленинград. "Наука", 1990, с.70–82.
42. И.Х.Алекперов. Способ приготовления препаратов из раковинных амеб. / Мусаев М., Заидов Т. // Авторское свид. на изобретение №1576099, 1990, Москва.
43. И.Х.Алекперов. Два новых вида Thylakidium (Bursariidae, Ciliophora) из почв Апшеронского полуострова. Зоол.ж., 1991, Москва, №2, с. 127–129.
44. И.Х.Алекперов. Колонизация инфузориями стерильных почвенных монолитов. Х Совещание по почвенной зоологии, 1991, Новосибирск, с. 120, Россия.
45. I.Kh.Alekperov. A revision of Zosterodasys genus (Nassophorea). / Fernandez-Leborans G. // 7-th European Conference of ciliatiology Toledo (Spain) 1991, p.118–121.
46. И.Х.Алекперов. Corallocolpoda pacifica gen.et sp. nov. (Colpododae, Ciliophora) из кораллового песка острова Рождества. .Зоол.ж., 1991, Москва, №12, с.123–128.
47. И.Х.Алекперов. Инфузории загрязненных нефтью почв и водоемов Апшерона. Всес. Съезд. ВОПР, Витебск, 1992г., стр. 125–128, Белоруссия.
48. И.Х.Алекперов. Новая модификация импрегнации кинетома инфузорий протеинатом серебра. Зоол. Ж., 1992, Москва, №2 с.130–133.
49. И.Х.Алекперов. Планктонные инфузории Чукотского и Берингова морей. / Мамаева Н. // Зоол. Ж., 1992, Москва, №3 стр.5–14.
50. И.Х.Алекперов. Ревизия семейства Bakuellidae Jank., 1979 (Hypotrichida, Ciliophora). Зоол. Ж., 1992, Москва, №12, с.5–10.
51. И.Х.Алекперов. Abşeron torpaqlarında neftlə çirklənmənin sərbəstyaşayan infuzor faunasına təsiri. Azərbaycan ekoloji ittifaqın konfransı, 1992, s. 81, Bakı.
52. I.Kh.Alekperov. Free living Ciliates in the Soils of Sankt-Petersburg Parks. Zoosystematica Rossia, N1, 1993, p.11–28, Sankt-Petersburg, Russia.
53. И.Х.Алекперов. Новый метод изучения раковинных амеб импрегнацией азотнокислым серебром. / Мусаев М., Заидов Т. // Зоол.ж. 1994, №1, с.148–151.
54. И.Х.Алекперов. Видовой состав и численность свободноживущих инфузорий чистых и загрязненных продуктами нефтедобычи почв Апшерона. 1-я Междунар. научн. техн. конф. "Современные проблемы экологии, методы и средства их решения". Баку, 1994, с. 164–166.
55. И.Х.Алекперов. Влияние различных концентраций мышьяка и кобальта на модельные сообщества инфузорий Каспия. / Алиев Э. // 1-я Междунар. научн. техн. конф. "Современные проблемы экологии, методы и средства их решения". Баку, 1994, с. 164–165.
56. И.Х.Алекперов. Модифицированный метод импрегнации и его преимущества. / Манафов А. // Зоол.ж. 1995, №2, с. 139–143, Москва.
57. И.Х.Алекперов. Новые и редкие инфузории Апшеронского побережья Каспийского моря. Часть 1. (отр.Prostomatida-Trichostomatidae). / Асадуллаева Э. // Зоол.ж., 1996, т.75, вып.5, Москва, с. 763–769.
58. I.Kh.Alekperov. Investigation of the Toxic Effects of Some Heavy Metals on Pelagic Ciliates Communities of the Caspian Sea. / Aliev E. // Turkish J.of Zoology, 20, 1996, p.11–19, Ankara, Turkey.
59. I.Kh.Alekperov. Revision of the genus Zosterodasys (Protozoa, Ciliophora) with a description of a new species. / Fernandez-Leborans G. // Zoosystematica Rossica, 1996, 4(1), p.4–16, S.-Petersburg, Russia
60. И.Х.Алекперов. Новые и редкие инфузории Апшеронского побережья Каспийского моря. Часть 2. (отр. Nassulida-Oligotrichida). / Асадуллаева Э. // Зоол.ж., 1997, Москва, №12, т.76, с. 1411–1417.
61. И.Х.Алекперов. Сезонная динамика и колонизация инфузориями почв Апшерона. Изучение и охрана живот.мира (Конф.посвящ. 75-летию акад. М.А.Мусаева), "Элм", Баку, 1997, с.33–35.
62. И.Х.Алекперов. Методы сбора и изучения свободноживущих инфузорий и раковинных амеб. / Асадуллаева Э., Заидов Т.// Санкт-Петербург, 1997, с.1–51, Изд-во "Сайгон", Россия.
63. И.Х.Алекперов. Токсичное влияние некоторых тяжелых металлов на модельные сообщества инфузорий Каспия. Межд. заочн. н.-п. Конференция "Инфузории в биотестировании" Октябрь 1997, С.-Петербург, Россия, с. 66–67.
64. И.Х.Алекперов. Влияние различных тяжелых металлов на репродукцию и морфогенез свободноживущих инфузорий. Межд. заочн. н.-п. Конференция "Инфузории в биотестировании" Октябрь 1997, С.-Петербург, Россия, с. 206–207.
65. И.Х.Алекперов. Свободноживущие инфузории водоемов Средней Азии. Часть I (Отряды Hymenostomatida-Nassulida). MEA Xəbərlər, 1997, Bakı, № 1–6, c. 55–60.
66. I.Kh.Alekperov. Distributive Microzonality of Freshwater Ciliates in two Reservoirs of Azerbaijan. Tr.J.of Biliogy, 1997, 21, p.385–389, Ankara, Turkey.
67. I.Kh.Alekperov. Biological Monitoring and Using of Free-Living Ciliates as a test-Object. 4-th Baku Inter.Congress "Ecology, Energy, Economy", 1997, p.74–78.
68. И.Х.Алекперов. Свободноживущие инфузории водоемов Средней Азии. Часть II (Отряды Peniculida-Oligotrichida). MEA Xəbərlər, Bakı, 1998, № 1–6, s.61–66.
69. İ.X.Ələkbərov. Təkhüceyrəli hayvanlar vasitasiylə cevrə kirlənməsinin biotest edilməsi. / Asadullayeva E. // XIV Ulusal Biyoloji Kongresi, 1998, Samsun, Turkey, с.293–302.
70. I.Kh.Alekperov. The Effect of Oil Pollution on Freeliving Ciliates. / Asadullayeva E. // Turkish Journal of Zoology, 1999, 23, p.275–284, Ankara, Turkey .
71. I.Kh.Alekperov. Standartization of ecotoxicological investigations and biomonitoring at the level of one-cellular organisms. Myths and reality . Fifth Baku International Congress, Baku, Azerbaijan Republic, September 1999, p. 21–24.
72. I.Kh.Alekperov. Specific composition and number of Testate amoebae (Testacea,Lobosia, Protozoa) of Ganli-Gol lake. / Snegovaya N. // Turkish Journal of Zoology, 23 (1999), Ankara, Turkey, p.313–319.
73. I.Kh.Alekperov. New, little-known and characterictic ciliate species from the Apsheron coast of the Caspian Sea. / Asadullayeva Э. // Turkish Journal of Zoology, 23 (1999), p.215–225, Ankara, Turkey.
74. И.Х.Алекперов. Влияние различных концентраций тяжелых металлов на выживаемость монокультур трех видов инфузорий. / Алиев Э. // "Həyat fəaliyyətinin mühafizəsi" . Elmi konfransının materialları, Sumqayıt, 2000.
75. И.Х.Алекперов. Совместное влияние четырех тяжелых металлов на модельные сообщества морских инфузорий. / Алиев Э. // "Həyat fəaliyyətinin mühafizəsi" . Elmi konfransının materialları, Sumqayıt, 2000.
76. I.Kh.Alekperov. Biotesting of drilling-mud an organic basis with the help of free-living ciliates. / Safar-Aliev M. // "Həyat fəaliyyətinin mühafizəsi" . Elmi konfransının materialları, Sumqayıt, 2000.
77. I.Kh.Alekperov. Biological bass of advantage of use one-cellular animals for biotesting. / Safar-Aliev M. // "Həyat fəaliyyətinin mühafizəsi" . Elmi konfransının materialları, Sumqayıt, 2000.
78. И.Х.Алекперов. Органическое загрязнение участков Джейранбатанского водохранилища по данным биотестирования с помощью свободноживущих простейших. / Снеговая Н. // Ж-л Бильги, № 3, 2000, с. 41–44, Баку.
79. I.Kh.Alekperov. Freeliving ciliates of pure and soils polluted by constitutents of oil lifting at Apsheron Pninsula. Turkish J. of Biology, 24, 2000, р.309–320, Ankara, Turkey.
80. И.Х.Алекперов. Успехи и перспективы изучения свободноживущих одноклеточных животных в Азербайджане. / Мусаев М. // Ж-л "Бильги", №2, 2000, Баку, с. 39–43.
81. I.Kh.Alekperov. The fauna of Testate amoebae (Protozoa, Rhizopoda, Testacea) from the freshwaters of Apsheron peninsula. / Snegovaya N. // Protistology 1(4), 2000, р.135–147, St.-Petersburg, Russia.
82. И.Х.Алекперов. Дополнение к фауне раковинных амеб (Rhizopoda, Testacea, Protozoa) водоемов Апшерона. I. (Семейство Arcellidae, Centropyxidae). / Снеговая Н. // Ж-л Бильги, №3, 2001, с. 30–35, Баку.
83. И.Х.Алекперов. Новая прописка осетровых Каспия. Ж-л Бильги, №4, 2001, с. 119, Баку.
84. И.Х.Алекперов. Влияние некоторых инсектицидов на почвенных свободноживущих простейших. / Ахмедова Н. // "XX əsrin sonunda heyvanlar aləminin öyrənilməsi və qorunması" konfransı, Bakı, 2001, s. 74–76.
85. И.Х.Алекперов. Дополнение к фауне раковинных амеб (Rhizopoda, Testacea, Protozoa) водоемов Апшерона. II. (Семейство Cyclopyxidae, Difflugiidae). / Снеговая Н. // Ж-л Бильги, №2, 2002, с. 25–28, Баку.
86. И.Х.Алекперов. Влияние пестицидов на сообщества почвенных инфузорий Северо-Западного Азербайджана. / Ахмедова Н. // Межд.науч.конф. "Зоологические исследования в Казахстане: современное состояние и перспективы" Алма-Ата, 2002, с.217–218, Казахстан.
87. И.Х.Алекперов. Восстановление репродуктивной функции клональных культур инфузорий и последствия влияния тяжелых металлов на морфологию и цитокинез. / Алиев Э. // Ж-л Бильги, №1, 2004, с. 65–72, Баку.
88. И.Х.Алекперов. Изменение видового обилия и распределения почвенных инфузорий од влиянием некоторых инсектицидов. / Ахмедова Н. // Ж-л Бильги, 2002, №1, с. 44–48, Баку.
89. И.Х.Алекперов. К изучению фауны и распределению свободноживущих инфузорий Сумгаитского побережья Каспия. / Алиева Г. // Научные известия Сумгаитского ГУ, том 4, 2004, №1, с. 68–70.
90. И.Х.Алекперов. Видовой состав свободноживущих инфузорий целинных и окультуренных почв Западного Азербайджана. / Ахмедова Н. // Ж-л Бильги, Баку, 2004, №3, с. 46–51.
91. И.Х.Алекперов. Биотестирование инсектицидов с помощью свободноживущих инфузорий. / Ахмедова Н. // Ж.Бильги, Баку, 2004, №5, с.73–80.
92. И.Х.Алекперов. Влияние применения инсектицидов на видовое обилие и распределение почвенных инфузорий. / Ахмедова Н. // IV Всеросс. совещание по почв. Зоологии, Тюмень, 2005, с. 27–28, Россия.
93. I.Kh.Alekperov. The Influence of the Oil Pollution on the Soil Protozoa and Possibility Biomonitoring on the Onecellular Animals Level. 8th Baku International Congress "Energy, Ecology, Economy", p.559–563, Baku, 2005.
94. И.Х.Алекперов. Атлас свободноживущих инфузорий (Классы Kinetofragminophora, Colpodea, Olygohymenophora, Polyhymenophora). Изд-во "Борчалы", Баку, 2005, 310 с.
95. I.Kh.Alekperov. Fauna of testate amoeba of the Western Azerbaijan rivers. / Snegovaya N. // Protistology J., 2005, №2, p.149–183, Russia.
96. И.Х.Алекперов. Видовое разнообразие свободноживущих инфузорий горных почв различных ландшафтов Исмаиллинского заповедника. / Садыхова Д. // Межд. конф. "Горные экосистемы и их компоненты", Нальчик, 2005, с. 20–23, Россия.
97. И.Х.Алекперов. Биоразнообразие свободноживущих Protozoa в естественных и окультуренных почвах Северо-восточного Азербайджана./ Эминова С.А. // Межд.науч.конф. "Биоразнообразие и роль зооценоза в естественных и антропогенных экосистемах, Днепропетровск, 2005.с.174–176.
98. И.Х.Алекперов. Успехи и перспективы использования свободноживущих инфузорий в биотестировании различных токсикантов в Азербайджане. Материалы Всероссийского съезда гидробиологов, Тольятти, 2006, с.5.
99. И.Х.Алекперов. История изучения и современное истематическое положение семейства Bakuellidae Jankowski, 1979 (Hypotrichida, Ciliophora). Труды Ин-та зоологии, Баку, 2006, т.28, с.67–77.
100. И.Х.Алекперов. Влияние диспергированной нефти на гидробионтов литорали Каспийского моря. Межд.конф. "Биоиндикация в мониторинге пресноводных экосистем", С.-Петербург 2006, Ин-т Озероведения, Рос.гос.пед.Ун-т им.А.И.Герцена, с. 3–4.
101. I.Kh.Alekperov. New and little known freeliving ciliates from the plankton of the Caspian Sea. / Buskey E., Snegovaya N. // Protistology J., N4, 2006, Russia, St.-Petersburg, p.195–201.
102. I.Kh.Alekperov. The Little-known Freeliving Ciliates from the Soils of Pirgulian State Reserve (Eastern Azerbaijan). / Sadikhova J. // Turkish J. of Zoology, Ankara, 30, 2006, p.399–403.
103. I.Kh.Alekperov. The fauna of Testate amoebae of Azerbaijan. / Snegovaya N. // International Symposium on Testate Amoebae, 12–14 September 2006, Antwerpen, Belgium, p.16.
104. I.Kh.Alekperov. Free-living Ciliates of the Anzali Wetland of the Caspian Sea. / Asadullayeva E. // Turkish J. of Zoology, Ankara, 2007, 31, p.143–149.
105. И.Х.Алекперов. Видовой состав и распределение почвенных инфузорий горных ландшафтов Исмаиллинского и Пиргулинского заповедников Азербайджана. / Садыхова Д.А. // Горные экосистемы и их компоненты. матер. междун. конф. 13–18 августа 2007 г. ч.1., Москва: Товарищество научных изданий КМК, с. 23–27.
106. И.Х.Алекперов. Биоразнообразие свободноживущих Protozoa в естественных и окультуренных почвах Большого Кавказа (Северо-Восточный Азербайджан). / Эминова С.А. // Горные экосистемы и их компоненты. матер. междун. конф. 13–18 августа 2007 г. ч.1., Москва: Товарищество научных изданий КМК, с. 28–30.
107. И.Х.Алекперов. Влияние инсектицидов на фауну инфузорий целинных и окультуренных почв предгорий Малого Кавказа в пределах Западного Азербайджана. / Ахмедова Н.А. // Горные экосистемы и их компоненты. матер. междун. конф. 13–18 августа 2007 г. ч.1., Москва: Товарищество научных изданий КМК, с. 69–71.
108. И.Х.Алекперов. Видовой состав и сезонные изменения свободноживущих почвенных простейших предгорий Большого Кавказа Северо-Восточного Азербайджана. / Эминова С.А. // Горные экосистемы и их компоненты. матер. междун. конф. 13–18 августа 2007 г. ч.3., Москва: Товарищество научных изданий КМК, с. 203–205.
109. И.Х.Алекперов. Видовое разнообразие свободноживущих инфузорий в лесных почвах северо-восточного Азербайджана. / Эминова С.А. // Естественные и инвазийные процессы формирования биоразнообразия водных и наземных экосистем: Тезисы докладов международной научной конференции (г.Ростов-на-Дону, 5–8 июня 2007 г.), под ред. акад. Г.Г.Матишова.
110. İ.X.Ələkbərov. Su hövzələri və torpaqların antropogen çirklənməsinin ekoloji monitorinqi normalarına müasir yanaşmanın prinsipləri. / Musayev M., Əhmədova N. // "Akademik Həsən Əliyev və Azərbaycanda ekologiya elmi" mövzusunda elmi praktik konfransın tezisləri, Bakı 2007, s. 79–81.
111. I.Kh.Alekperov. The species diversity of the freshwater Testate amoebae of Azerbaijan. / Snegovaya N. // V European Congress of Protistology and XI European Conference on Ciliate Biology, St.Peterburg, Russia, 2007, Protistology 5(1), 2007, p. 74–75.
112. I.Kh.Alekperov. Fauna of free-living Ciliates in Azerbaijan: modern studies and perspectives. / Buskey E., Snegovaya N. // V European Congress of Protistology and XI European Conference on Ciliate Biology, St.Peterburg, Russia, 2007, Protistology 5(1), 2007, p. 11.
113. I.Kh.Alekperov. The free-living ciliates of the Mexican Gulf cost near Port-Aransas city and its suburbs (South Texas, USA). / Buskey E., Snegovaya N. // Protistology 5 (2/3), 2007, p.101–130.
114. I.Kh.Alekperov. Distribition and biodiversity of planktonic communities in the Azerbaijanian coastal waters of the Caspian Sea. / Buskey E., Snegovaya N. // Amer. Society of Limnology and Oceanography.Febr. 4–9, 2007, p.18–21.
115. И.Х.Алекперов. Видовой состав свободноживущих почвенных инфузорий цитрусовых плантаций Ленкорани (Юго-Восточный Азербайджан). / Э.Н. Рзаева // Вторая Всероссийская конф. "Биогеография почв"-Москва, 2009, c.118–120.
116. I.Kh.Alekperov. New testate amoebae (Protozoa, Testacea) from the Northern – East Azerbaijan inland water bodies. / N.Snegovaya // Protistology 6(2), p.111–125 (2009), Russia.
117. I.Kh.Alekperov. A new freshwater ciliate from northeastern Azerbaijan: Gymnocyclidium nabranicum n. gen., n. sp and Gymnociclidiidae n. fam. (Scuticociliatida, Ciliophora). Turk J Zool 33, 2009, p. 447–450.
118. I.Kh.Alekperov. A preliminary study of the freshwater fauna of testate amoebae of southeast Azerbaijan. / N.Snegovaya // Turk J Zool 34(2010) p.135–149. Tübitak.
119. I.Kh.Alekperov. Additional contribution to the study of the freshwater fauna of testate amoebae in southeast Azerbaijan. / N.Snegovaya // Turk J Zool 34(2010) p.49–62. Tübitak.
120. И.Х.Алекперов. Видовой состав и вертикальное распределение бентических инфухорий Азербайджанского побережья Каспия. / Снеговая Н., Шарма Д., Болдуин Д. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin Əsərləri. II cild (məqalələr toplusu). Bakı, "Elm", 2010, s. 15–22.
121. İ.X.Ələkbərov. AMEA Zoologiya institutunda 75 ildə aparılmış elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri. / Məmmədov Z.M. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin Əsərləri. III cild, Bakı-"ELM"-2011, s.4–14.
122. İ.X.Ələkbərov. Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyi dövründə AMEA Zoologiya institutu əməkdaşlarının apardıqları elmi tədqiqatların nəticələri. / Məmmədov Z.M. // AMEA Zoologiya İnstitutunun Əsərləri. Cild 29. Bakı-"ELM"-2011, s.10–20.
123. И.Х.Алекперов. Академик М.А.Мусаев – жизнь в науке. / Гаибова Г.Д. // AMEA Zoologiya İnstitutunun Əsərləri. Cild 29. Bakı-"ELM"-2011, s.5–10.
124. I.Kh.Alekperov. Biodiversity and distribution of Planktonic Communities in the Middle-Western Part of the Caspian Sea. Proceedings of the "Man and Biosphere" (MaB, UNESCO) Azerbaijan National Committee."Təhsil" 2011.
125. I.Kh.Alekperov. Ciliates of the coastal zone in the southern basin of Lake Baikal (Part I). / N. Wilbert, L. Obolkina // "Protistology" J., St.-Petersburg, 2012, vol. 7. №1, pages 3–31.
126. И.Х.Алекперов. Видовой состав Свободноживуших инфузорий лесных почв Самур-Яламинского Национального парка Азербайджана. / Мамедова В.Ф. // Zoologiya İnstitutunun əsərləri, 2012. Cild 30, №2, s.104–110.
127. I.Kh.Alekperov. The Ecological Features Ciliates of the Virgin Soils Samur-Yalama National Park and Neighboring Territory. / Мамедова В.Ф. // Rysenckи Университет "Ангел Кънчев". 2012. Научные труды том. 51, серия 12, стр. 221–224.
128. I.Kh.Alekperov. Vertical distribution of ciliates in the water column and sediments in the Azerbaijanian water reservoirs. PROCEEDINGS of the "Man and Biosphere" (MaB, UNESCO) AZERBAIJAN NATIONAL COMMITTEE, 2012, volume 8, p.121–134.
129. I.Kh.Alekperov. Seasonal dynamics of species composition and abundance freeliving ciliates of freshwater reservoirs of Azerbaijan. PROCEEDINGS of the "Man and Biosphere" (MaB, UNESCO) AZERBAIJAN NATIONAL COMMITTEE, 2012, p.221–228.
130. I.Kh.Alekperov. Biotesting of Oil Pollution on the Community and Cell Level using Freeliving Ciliates. Межд.научн.-практ. Конф. "Сохранение и восстановление биоресурсов Каспийского бассейна".2012
131. И.Х.Алекперов. Использование инфузорий для биотестирования токсичности трёх инсектицидов. / Мамедова В.Ф. // Межд.научн-практ.конф."Сохранение и восстановление биоресурсов Каспийского бассейна". 2012.
132. И.Х.Алекперов. Свободноживущие Инфузории Азербайджана (экология, зоогеография, практическое значение). Баку, "Элм", 2012; 520 с.
133. И.Х.Алекперов. Динамика распределение мезопланктона в акватории Азербайджанского сектора Каспия. / Джалилов А.Г. // Сохранение и восстановление биологических ресурсов Каспийского моря. 2013 стр.278–283.
134. I.Kh.Alekperov. The ecological features ciliates of the virgin soils Samur-Yalama national park and neighboring territory. / Mamedova V. // Preservation and restoration of biological resources of the Caspian sea. 2013. p.284–288.
135. I.Kh.Alekperov. Biotesting of oil pollution on the community and cell level using freeliving ciliates. Preservation and restoration of biological resources of the Caspian sea.2013 p.115–121.
136. I.Kh.Alekperov. Zooplankton Community of the Coastal Zone of Azerbaijan Sector of the Caspian Sea. / S.Z.Salahova, Sh.A.Topchiyeva // J. Appl. Environ. Biol. Sci., 4(5) p.141–146, 2014.
137. И.Х.Алекперов. Биологический анализ загрязнения вод и роль в нем свободноживущих инфузорий и других групп. / Агаева А. // AMEA Zoologiya İnstitutunun əsərləri, 2014, cild 32, №1, Bakı-2014, s.176–184.
138. I.Kh.Alekperov. Biological analysis of water pollution and the role of free living ciliates in it. Proceedings of the "Man and Biosphere" (MaB, Unesco) Azerbaijan National Committee. Baki, "Təhsil", 2014, p.132–139.
139. И.Х.Алекперов Планктон Усть- Куринского района Каспийского моря. / Джалилов А.Г.// Юг России: экология, развитие. №1. Изд.дом "Камертон", 2014, стр.122–128.
140. И.Х.Алекперов. Видовой состав псаммофильных инфузорий Сумгаитского побережья Каспия. / Агаева А. // Юг России: экология, развитие. №2. Изд.дом "Камертон", 2014, стр.76–82.
141. И.Х.Алекперов. Сезонная динамика почвенных инфузорий Самур- Яламинского Национального Парка. / Мамедова В.Ф. // Юг России: экология, развитие. №2. Изд.дом "Камертон", 2014, стр.83–88.
142. И.Х.Алекперов. Новые и редкие виды почвенных инфузорий Самур- Яламинского Национального Парка. / Мамедова В.Ф. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin Əsərləri. Cild 6, №2, Bakı-2014, s.133–142.

• [http://zoologiya.az/protistologiya-laboratoriyasi/ /
• [http://www.elm.az/forms/chlenyikorrespondentyi/85/^{[ölü keçid]}