Aster - Wikipedia
Çayırçiçəyi (lat. Aster) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Çayırçiçəyi | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Çayırçiçəyi |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Çayırçiçəyini çox vaxt kiçik təpələrdə əkirlər. Belə əkilmə şəraitində bitki daha cəzbedici görünür. Bu bitkinin gülləri ulduz formasında olduğuna görə adı yunancadan "ulduz" sözündən götürülmüşdür. Çoxillik çayırçiçəklərinin Şimali və Cənubi Amerikada, Avrasiya və Afrikada bitən 500-ə yaxın növü məlumdur. Onların 80 növündən bəzək bağçılığında istifadə olunur və aşağıdakı növlər xüsusilə geniş yayılmışdır: Alp çayırçiçəyinin (A.alpinus) çoxsaylı hamaşçiçəkləri səbətləri ilə fərqlənir. Dilcik formalı çiçəklər bənövşəyi, mavi, ağ rəngli olur. Boru formasında olan çiçəkləri sarıdır. Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın Alp zonasında yabanı halda bitir. İtaliya çayırçiçəyi (A.amellus) — boruşəkilli, dilcikli çiçəkləri bənövşəyi, göy və sarı rəngdədir. Kolşəkilli çayırçiçəyi (A.dumosus) dilcikşəkilli çiçəkləri açıq-bənövşəyi, ağ rəngdə, boruşəkillilər isə sarı rəngdə olur. Çoxillik çayırçiçəyi pöhrələrlə çoxaldırlar. Bunun üçün pöhrələri ehtiyatla bölürlər. Çoxillik çayırçiçəkləri əksər növləri zoğlar əmələ gətirir. Bu zoğlar torpağa toxunan hissədən kök atır. Qələm etmək üçün yan zoğlardan istifadə olunur.
Sinonimləri
redaktəHeterotipik sinonimləri
redaktə- Asteromoea Blume
- Bellidastrum A.D.Michel ex Scop.
- Bellidiaster Dumort.
- Borkonstia Ignatov
- Brachyaster Ambrosi
- Cardiagyris G.L.Nesom
- Chlamydites J.R.Drumm.
- Geothamnus G.L.Nesom
- Griersonia G.L.Nesom
- Gymnaster Kitam.
- Hersilea Klotzsch
- Heterochaeta DC.
- × Heterokalimeris Kitam.
- Heteropappus Less.
- Hisutsua DC.
- Homostylium Nees
- Iteroloba G.L.Nesom
- Kalimares Raf.
- Kalimeris (Cass.) Cass.
- Kitamuraea Rauschert
- Kitamuraster Soják
- Kitamuria G.L.Nesom
- Krylovia Schischk.
- Leptocoma Less.
- Margarita Gaudin
- Martinia Vaniot
- Metamyriactis G.L.Nesom
- Miyamayomena Kitam.
- Rhinactina Less.
- Rhinactinidia Novopokr.
- Rhynchospermum Reinw.
- Sinobouffordia G.L.Nesom
- Sinosidus G.L.Nesom
- Tibetiodes G.L.Nesom
- Wardaster J.Small
- Yonglingia G.L.Nesom
- Zollingeria Sch.Bip.
Növləri
redaktə- Aqeratobənzər çayırçiçəyi (Aster ageratoides Turcz.)
- Aster aitchisonii Boiss.
- Aster alatipes Hemsl.
- Aster albescens (DC.) Wall. ex Hand.-Mazz.
- Aster alpinus L.
- Aster altaicus Willd.
- Gözəl çayırçiçəyi (Aster amellus L.)
- Aster arenarius (Kitam.) Nemoto
- Aster argyropholis Hand.-Mazz.
- Aster asagrayi Makino
- Aster asteroides (DC.) Kuntze
- Aster atropurpurea W.P.Li & G.X.Chen
- Aster auriculatus Franch.
- Aster baccharoides Steetz
- Aster barbellatus Grierson
- Aster batangensis Bureau & Franch.
- Aster bellidiastrum (L.) Scop.
- Aster biennis Ledeb.
- Aster bietii Franch.
- Aster bipinnatisectus Ludlow ex Grierson
- Aster boweri Hemsl.
- Aster brachytrichus Franch.
- Aster brevicaulis W.P.Li
- Aster brevis Hand.-Mazz.
- Aster bulleyanus Jeffrey
- Aster chekiangensis (C.Ling ex Y.Ling) Y.F.Lu & X.F.Jin
- Aster chingshuiensis Y.C.Liu & C.H.Ou
- Aster chuanshanensis W.P.Li
- Aster crenatifolius Hand.-Mazz.
- Aster danyangensis Jae Y.Kim & G.Y.Chung
- Aster dianchuanensis J.W.Xiao & W.P.Li
- Aster dimorphophyllus Franch. & Sav.
- Aster diplostephioides (DC.) Benth. ex C.B.Clarke
- Aster dolichophyllus Y.Ling
- Aster dolichopodus Y.Ling
- Aster eligulatus (Y.Ling ex Y.L.Chen, S.Yun Liang & K.Y.Pan) Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster eremophilus Bunge
- Aster falconeri (C.B.Clarke) Hutch.
- Aster fanjingshanicus Y.L.Chen & D.J.Liu
- Aster farreri W.W.Sm. & Jeffrey
- Aster filipes J.Q.Fu
- Aster flaccidus Bunge
- Aster formosanus Hayata
- Aster fulgidulus Grierson
- Aster fuscescens Bureau & Franch.
- Aster giraldii Diels
- Aster glehnii F.Schmidt
- Aster gouldii C.E.C.Fisch.
- Aster gracilicaulis Y.Ling ex J.Q.Fu
- Aster guanwuensis S.S.Ying
- Aster handelii Onno
- Aster hayatae H.Lév. & Vaniot
- Aster helenae Merr.
- Aster heliopsis Grierson
- Aster hersileoides C.K.Schneid.
- Aster heterolepis Hand.-Mazz.
- Aster himalaicus C.B.Clarke
- Aster hispidus Thunb.
- Aster holohermaphroditus (Grierson) R.Abid & Qaiser
- Aster hololachnus Y.Ling ex Y.L.Chen, S.Yun Liang & K.Y.Pan
- Aster homochlamydeus Hand.-Mazz.
- Aster huangpingensis W.P.Li & Zhi Li
- Aster hunanensis Hand.-Mazz.
- Aster hypoleucus Hand.-Mazz.
- Aster iinumae Kitam.
- Aster ilanmontanus S.S.Ying
- Aster incisus Fisch.
- Aster indamellus Grierson
- Aster indicus L.
- Aster ionoglossus Y.Ling ex Y.L.Chen, S.Yun Liang & K.Y.Pan
- Aster itsunboshi Kitam.
- Aster jeffreyanus Diels
- Aster jiangkouensis X.L.Yu & Xiong Li
- Aster jiulongshanensis Z.H.Chen, X.Y.Ye & C.C.Pan
- Aster kanoi S.W.Chung, W.J.Huang & T.C.Hsu
- Aster kantoensis Kitam.
- Aster komonoensis Makino
- Aster koraiensis Nakai
- Aster labrangensis Hand.-Mazz.
- Aster langaoensis J.Q.Fu
- Aster latibracteatus Franch.
- Aster lautureanus (Debeaux) Franch.
- Aster lavandulifolius Hand.-Mazz.
- Aster likiangensis Franch.
- Aster limosus Hemsl.
- Aster lingii G.J.Zhang & T.G.Gao
- Aster lingulatus Franch.
- Aster lipskii Kom.
- Aster lixianensis (J.Q.Fu) Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster lushiensis (J.Q.Fu) Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster maackii Regel
- Aster mangshanensis Y.Ling
- Aster marchandii H.Lév.
- Aster medius (Krylov) Serg.
- Aster megalanthus Y.Ling
- Aster menelii H.Lév.
- Aster meyendorffii (Regel & Maack) Voss
- Aster microcephalus (Miq.) Franch. & Sav.
- Aster miquelianus H.Hara
- Aster miyagii Koidz.
- Aster molliusculus (Lindl. ex DC.) C.B.Clarke
- Aster mongolicus Franch.
- Aster morrisonensis Hayata
- Aster motuoensis Y.L.Chen
- Aster moupinensis (Franch.) Hand.-Mazz.
- Aster nakaoi Kitam.
- Aster neoelegans Grierson
- Aster nigromontanus Dunn
- Aster nitidus C.C.Chang
- Aster oldhamii Hemsl.
- Aster oliganthus W.P.Li & Zhi Li
- Aster oreophilus Franch.
- Aster ovalifolius Kitam.
- Aster panduratus Nees ex Walp.
- Aster pekinensis (Hance) F.H.Chen
- Aster philippinensis S.Moore
- Aster piccolii Hook.f.
- Aster poliothamnus Diels
- Aster polius C.K.Schneid.
- Aster popovii Botsch.
- Aster praecox Mill.
- Aster prainii (J.R.Drumm.) Y.L.Chen
- Aster procerus Hemsl.
- Aster pseudosimplex Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster pujosii Quézel
- Aster pycnophyllus Franch. ex W.W.Sm.
- Aster quanzhouensis M.Tang, G.J.Yan & W.P.Li
- Aster retusus Ludlow
- Aster rockianus Hand.-Mazz.
- Aster rugulosus Maxim.
- Aster salwinensis Onno
- Aster sampsonii Hemsl.
- Aster sanczirii Kamelin & Gubanov
- Aster sanqingshanicus J.W.Xiao & W.P.Li
- Aster satsumensis Soejima
- Aster savatieri Makino
- Aster saxicola W.P.Li & Z.Li
- Aster scaber Thunb.
- Aster × sekimotoi Makino
- Aster semiamplexicaulis (Makino) Makino ex Koidz.
- Aster semiprostratus (Grierson) H.Ikeda
- Aster senecioides Franch.
- Aster setchuenensis Franch.
- Aster shimadae (Kitam.) Nemoto
- Aster sikkimensis Hook.f. & Thomson
- Aster sikuensis W.W.Sm. & Farrer
- Aster sinianus Hand.-Mazz.
- Aster sinoangustifolius Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster siyuanensis S.S.Ying
- Aster smithianus Hand.-Mazz.
- Aster sohayakiensis Koidz.
- Aster souliei Franch.
- Aster spathulifolius Maxim.
- Aster sphaerotus Y.Ling
- Aster stracheyi Hook.f.
- Aster sugimotoi Kitam.
- Aster taiwanensis Kitam.
- Aster takasago-montanus Sasaki
- Aster taliangshanensis Y.Ling
- Aster taoshanensis S.S.Ying
- Aster taoyuenensis S.S.Ying
- Tatar çayırçiçəyi (Aster tataricus L.f.)
- Aster techinensis Y.Ling
- Aster tenuipes Makino
- Aster tianmenshanensis G.J.Zhang & T.G.Gao
- Aster tientschwanensis Hand.-Mazz.
- Aster tonglingensis G.J.Zhang & T.G.Gao
- Aster tongolensis Franch.
- Aster tricephalus C.B.Clarke
- Aster trichoneurus Y.Ling
- Aster trinervius Roxb. ex D.Don
- Aster turbinatus S.Moore
- Aster velutinosus Y.Ling
- Aster verticillatus (Reinw.) Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster vestitus Franch.
- Aster viscidulus (Makino) Makino
- Aster vvedenskyi Bondarenko
- Aster wattii C.B.Clarke
- Aster willkommii Sch.Bip.
- Aster woroschilovii Zdor. & I.I.Shapoval
- Aster xianjuensis Y.F.Lu, W.Y.Xie & X.F.Jin
- Aster yakushimensis (Kitam.) Soejima & Yahara
- Aster yamazutae Matsuda
- Aster yomena (Kitam.) Honda
- Aster yoshinaganus (Kitam.) Mot.Ito & Soejima
- Aster yuanqunensis (J.Q.Fu) Brouillet, Semple & Y.L.Chen
- Aster yunnanensis Franch.
İstinadlar
redaktə- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 373. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 872.