Online - Wikipedia
Kompüter texnologiyası və telekommunikasiyada onlayn bağlantının vəziyyətini, oflayn isə bağlantının kəsilmiş olduğunu göstərir. Müasir terminologiyada bu adətən internet bağlantısını nəzərdə tutur, lakin daha böyük sistemə qoşulmuş hər hansı avadanlıq və ya funksional bölməyə də aid edilə bilər. Onlayn olmaq avadanlıq və ya alt sistem qoşulmuşdur və ya istifadəyə hazırdır deməkdir.[1]
"Onlayn" yerinə yetirilən fəaliyyətləri və internetdə mövcud olan məlumatları təsvir etmək üçün istifadə olunur,[2] məsələn: "onlayn şəxsiyyət", "onlayn yırtıcı", "onlayn qumar", "onlayn oyun", "onlayn alış-veriş", "onlayn bankçılıq", və "onlayn öyrənmə". Oxşar məna "kiberfəza", "kibercinayət", "e-poçt", "e-ticarət" sözlərində olduğu kimi "kiber" və "e" prefiksləri ilə də verilir.[3] Bunun əksinə olaraq, "oflayn" ya internetdən ayrılmış halda yerinə yetirilən fəaliyyətlərə, ya da internet fəaliyyəti alternativlərinə aid ola bilər. "Oflayn" termini bəzən "real həyatda" mənasını verən "IRL" abreviaturu ilə əvəz olunur.[4]
Tarixi
redaktəXIX əsrdə onlayn (on-line) termini həm dəmiryolu, həm də teleqraf sənayesində geniş istifadə olunurdu. Dəmiryolları üçün siqnal qutusu teleqraf xətti (kabel) vasitəsilə xəttin (yolun) aşağısına yolun vəziyyəti, yəni xəttdə qatarın olub-olmaması barədə mesajlar göndərirdi.[5] Teleqraf xətti işçiləri cərəyanı göndərməyə "xətt üzrə birbaşa" və ya "xətt üzrə batareya" deyirdilər.[6] Həmçinin elektrik mənbəyi və ya son nöqtə avadanlığından fərqli olaraq dövrə ilə bağlı problemə "xəttdə" deyirdilər.[7]
Ən azı 1950-ci ildən bəri hesablamada on-line və off-line terminləri maşınların, o cümlədən kompüterlərin və periferik cihazların qoşulub-qoşulmamasını bildirmək üçün istifadə edilmişdir.[8]
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Federal Standard 1037C [1] Arxivləşdirilib 2023-12-22 at the Wayback Machine
- ↑ "online". Dictionary of British and World English. Oxford University Press. 11 July 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 January 2015.
- ↑ "Synonyms of online in English". Oxford Dictionary. Oxford University Press. 20 April 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 January 2015.
- ↑ "19 things we miss about the early days of the web". Den of Geek. 2020-11-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- ↑ Great Britain Board of Trade. Great Britain Railways: Accidents. Court of Inquiry Reports. 1874. səh. 33. İstifadə tarixi: 8 April 2015.
train on line.
- ↑ Society of Telegraph Engineers. Journal of the Society of Telegraph Engineers: Including Original Communications on Telegraphy and Electrical Science, Volume 8. 1879. səh. 172. İstifadə tarixi: 8 April 2015.
- ↑ William Lynd. The practical telegraphist and guide to the telegraph service. 1885. səh. 47. İstifadə tarixi: 8 April 2015.
- ↑ The staff of Engineering Research Associates, Inc. Stiffler, W. W. (redaktor). High-Speed Computing Devices. McGraw Hill Book Company, Inc. 1950. səh. 19. İstifadə tarixi: 2022-09-02.
