Sibir Qonur Ayisi - Wikipedia
Sibir qonur ayısı (lat. Ursus arctos collaris) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinin qonur ayı növünə aid heyvan yarımnövü. Bu yarımnöv Sibirin böyük ərazisində yayılmışdır. Arel Yeniseyin şərq sahillərindən başlayaraq Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonundan tutmuş Qazaxıstanın şərq sərhədlərinə qədər uzanır.
| Sibir qonur ayısı | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Yarımnöv: Sibir qonur ayısı |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Xarici görünüş
redaktəSibir qonur ayıları 2.5 m uzunluğa, ayaqüstə isə 1.5 m hündürlüyə malik olurlar. Ən çəkili heyvanlar 700 kq-dan çox olmuşdur. Adətən erkəklər 400–500 kq, diçilərsə 300 kq çəki verirlər. Sibir qonur ayılrı qonur ayılarının ən iri yarımnövlərindən biri hesab edilir. Bu onların qısa qışa malik ərazilərdə yaşaması ilə əlaqədardır. Bütün qonur ayılara xas bədən quruluğu vardır. Rəngi yünd qəhvəyidir. Barmaqları isə daha tünddür. Dırnaqları qəhvəyidən qara-qəhvəyiyə kimi dəyişir. Uzunluğu 85 mm-dir. Başı iri, bədəni isə cüssəlidir.
Xüsusiiyyətləri
redaktəÜmumilikdə göğtürdükdə Qonur ayılara xas vərdişləri vardır. Soyuq qış ayları qış yuxusuna gedirlər. Onlar hər şeylə qidalanırlar. Qıdalarına meyvə, giləmeyvə, ot, ət və hətta leşlər belə daxildir. Payız ayları çaylardan nbalıq ovlayırlar. Balığı tutmaq üçün suya belə ayılırlar. Çoxalma prinsipləri Qonur ayılardakı kimidir. Çütləşmə iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Qış yuxusu zamanı, yanvar-fevral ayları balalar döğulur. 1–3 arası bala verirlər. Balalar ananın himaəsində 3 il qalır.
Yayılması
redaktəOnlar Rusiyanın Şərqi Sibir, Yenisey hövzəsi, Stanov silsiləsi, Lena və Kolıma şayları hövzələri və Saxa ərazilərində yayılmışlar. Onlara həm də Şimalı Monqolustanda, Şimal-şərqi Çində və Qazaxıstanın ucqar şərqində rastlanılır.
İstinadlar
redaktə- ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
