Tarya Halonen - Wikipedia

Tarja Kaarina Halonen (24 dekabr 1943-cü il təvəllüdlü), Finlandiyanın 11-ci prezidenti və 2000–2012-ci illərdə bu vəzifəni tutan ilk qadın kimi fəaliyyət göstərən bir Fin siyasətçisidir. İlk öncə fəaliyyətinə Finlandiya Həmkarlar İttifaqlarının Mərkəzi Təşkilatı (SAK) ilə vəkil kimi başlamış və fəaliyyətindəki uğurlar nəticəsində bu sahə üzrə məşhurlaşmışdır sonra isə Baş nazirin parlament katibi (1974–1975) və Helsinki Şəhər Şurasının üzvü (1977–1996) olmuşdur. Xanım Halonen 1979-cu ildən 2000-ci ildə prezidentliyə seçilənə qədər parlamentdə Sosial Demokrat Partiyasının üzvü olmuşdur. 1987–1990-cı illərdə Sosial İşlər və Səhiyyə Nazirliyində nazir^[1], 1990–1991-ci illərdə Ədliyyə Naziri və 1995–2000-ci illərdə Xarici İşlər Naziri vəzifələrində çalışmışdır.

Tarja Halonen
Tarja Kaarina Halonen
Tarja Halonen, May 2011
Finlandiya Prezidenti[d]
1 mart 2000 – 1 mart 2012
Əvvəlki	Marti Axtisaari
Sonrakı	Sauli Niinistö
Finlandiya parlamentinin üzvü[d]
24 mart 1979 – 29 fevral 2000
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının nümayəndəsi[d]
25 iyun 1991 – 24 aprel 1995
sədr[d] ()
1993 – 1995
sədr[d] ()
1980 – 1981
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Tarja Kaarina Halonen
Doğum tarixi	24 dekabr 1943 (80 yaş)
Doğum yeri	Helsinki, Finlandiya
Partiya	Finlandiya Sosial Demokrat Partiyası[d]
Təhsili	Helsinki Universiteti
Fəaliyyəti	Fillandiyanın 11-ci prezidenti
Dini	lüteranlıq
presidenthalonen.fi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Halonen, Finlandiyanın son dərəcə populyar bir prezidenti olmuş, 2003-cü ilin dekabrında təsdiqləmə reytinqi ilə yüzdə 88 səviyyəsinə qalxmışdır. İkinci turda Milli Koalisiya Partiyası namizədi Sauli Niinistöyü 51–48% ilə məğlub edərək 2006-cı ildə yenidən seçilmişdir. Müddət məhdudiyyəti səbəbindən 2012 prezident seçkilərində iştirak etmək hüququ olmayan Halonen, 1 Mart 2012-ci ildə vəzifəsindən ayrılmış və yerinə Niinistö gəlmişdir.

İnsan hüquqları məsələlərinə marağı ilə geniş tanınan Halonen 1980-ci illərdə Finlandiya LGBT hüquq təşkilatı Seta-nın sədri vəzifəsində çalışmış və prezidentliyi dövründə qadın hüquqları və qloballaşma problemləri kimi məsələlərin müzakirəsində fəal iştirak etmişdir. 2006-cı ildə, müxtəlif şərhçilər tərəfindən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibi seçimi üçün potensial bir namizəd olaraq göstərilmiş, lakin o, digər karyera seçimləri haqqında düşünmədən əvvəl prezidentlik müddətini bitirmək istədiyini ifadə edərək, rədd etmişdir. 2009-cu ildə Forbes onu dünyanın ən güclü 100 qadını sırasına daxil etmişdir.

Halonen, vəzifəsi qadınlar və ədalətli inkişaf üçün kritik əhəmiyyət kəsb edən məsələlərdə kollektiv fəaliyyətə qlobal səviyyədə ən yüksək səviyyəli qadın liderləri səfərbər etmək olan mövcud və keçmiş qadın prezidentləri və baş nazirlərinin beynəlxalq şəbəkəsi olan Qadın Dünya Liderləri Şurasının üzvüdür.