Vikipediya Bilirsinizmi Dekabr 2014 - Wikipedia
Bilirsinizmi arxivi
2014: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2015: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2016: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2017: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2018: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2019: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2020: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2021: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2023: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2024: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2025: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
(yenilə)
Fəal məzmun:
Seçilmiş məqalə alətləri:
- Həftənin seçilmiş məqaləsi
- Həftənin yaxşı məqaləsi
- Həftənin seçilmiş siyahısı
- Seçilmiş məqalə şərtləri
- Laboratoriya
- Seçilmiş siyahı namizədləri
- Seçilmiş məqalə namizədləri
- Həmçinin bax
- 49. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- 1896-cı ildə başlamış Klondayk qızıl hərisliyi 100 min qızılaxtaran macarapərəstin Yukon əyalətinə axın etməsinə səbəb olmuşdur.
- Məlum olmayan dildə və əlifbada yazılmış Voyniç əlyazmasını oxumaq altı əsrə yaxındır ki, mümkün deyil.
- Alyaskanın Sivard şəhəri 1867-ci ildə ərazinin Rusiya imperiyasından satın alınmasında böyük rol oynamış dönəmin xarici işlər naziri Uilyam Sivardın şərəfinə adlandırılmışdır.
- Seriyalı qatil termini ilk dəfə Ted Bandinin məhkəməsində işlədilmişdir. Bandi 36 nəfəri öldürməkdə ittiham olunaraq elektrik stulunda edam edilib.
- "Titanik" gəmisinin qalıqları ABŞ dəniz donanmasının istefada olan dənizçisi Robert Balard tərəfindən 1985-ci ildə Atlantik okeanının 4 min metr dərinliyində aşkarlanıb.
- ABŞ-ın Nom şəhərində 1925-ci ildə insanlar arasında anidən difteriya xəstəliyi yayılmağa başlayır. Şəhərə quru nəqliyyatı olmadığından xəstəlik əleyhinə zərdab çatdırılması üçün xizək itlərindən istifadə olunur. 20 xizəkçi və 150 xüsusi təlim görmüş it 1085 km məsafəni keçərək 5 gün ərzində zərdabı Nom şəhərinə çatdırırlar. Nom şəhərinə zərdab çatdırılması kimi tarixə düşən hadisə bütün ABŞ-da rezonans yaradır.
- Çilinin 3600 km qərbində Pasxa adasında yerləşən moai daş heykəllərinin kim tərəfindən, nə zaman və hansı məqsədlə yaradıldığı məlum deyil.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 50. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- III Böyük Mənuçöhrün Tamaradan olan oğullarından birinə IV David tərəfindən Suxumi ətrafındakı torpaqların idarəsi verilmiş və beləliklə, Şervaşidze knyaz sülaləsinin əsası qoyulmuşdur. Sülalənin hazırki rəhbəri Andrey Nikitiç Şervaşidzedir.
- İbrahim ağa Vəkilov ilk azərbaycanlı topoqrafdır.
- Teymuri hökmdarı Əmir Teymur 1401-ci ildə 40 gün davam edən mühasirədən sonra Bağdadı ələ keçirə bilmişdi.
- Əlcəzairli heykəltəraş 2012-ci ildə Adel Abdessəməd futbol tarixində ən dramatik anlarından birini - Zinəddin Zidanın 2006-cı il dünya çempionatının finalında italiyalı müdafiəçi Marko Materatsiyə kəllə atdığı epizodun heykəlini hazırlayıb.
- İngiltərədə dizaynerlər tərəfindən hazırlanan Ağdamın "Qarabağ" futbol klubunun loqotipində "Qarabağ"ın simvolu olan Qarabağ atları təsvir olunub.
- Firdovsinin "Şahnamə"sində kiçik hekayələrdən birində adı hallanan İran kraliçası Şirin sonradan Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" poemasının əsas qəhrəmanlarından birinə çevrilmişdir.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 51. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Azərbaycanda açılmış ilk yerli səhmdar kommersiya bankı Bakı Tacir Bankı olmuşdur.
- Heçi Hava Limanı dünyadakı digər aeroportlardan fərqli olaraq yüksək dağ zirvəsində, buludlardan da hündürdə yerləşir.
- SSRİ-də yaradılmış ilk rəsmi bayker klubu "Gecə qurdları" motoklubudur (şəkildə).
- Azərbaycana düşdüyü bilinən ilk dəmir meteorit olan Yardımlı meteoriti keçmiş SSRİ ərazisinə düşən 3-cü böyük meteorit sayılır.
- Avropada mühəndislik üzrə yaradılmış ilk ali məktəb Paris Yol və Körpü Milli Məktəbidir.
- Vyetnamın Hanoy şəhərindəki Ədəbiyyat Məbədi qədim dövr Çin filosofu və mütəfəkkiri Konfutsiyə həsr edilmişdir.
- Amerikada doğulan ilk ingilis Virciniya Deyrdir.
- Anabaptist cərəyanlardan biri olan Qutterit təəssübkeşləri fotoşəkil çəkdirməyin günah olduğuna inanırlar.
- Yaponiyada Şikoku və Honşu adalarını birləşdirən Akaşi Kaikyo körpüsü dünyanın ən uzun asma körpüsüdür.
- Mozambik gerbi dünyada yeganə gerbdir ki, onun üzərində "Kalaşnikov" avtomatının şəkli var.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 52. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Jül Vernin 1863-cü ildə yazdığı XX əsrin Parisi kitabında o vaxt mövcud olmayan avtomobillər, faks və elektrik stulu ətraflı şəkildə təsvir edilib. Lakin naşir, yazıçını ağıldan kəm adlandıraraq, əlyazmanı geri qaytarıb.
- Amerika Birləşmiş Ştatlarının 3-cü vitse-prezidenti Aaron Burr 1804-cü ildə Aleksandr Hamiltonla duel mübarizəsi nəticəsində ağır yaralanmışdır. Aaron Burrun dueldə iştirak etməsi səbəbindən Demokratik Respublika partiyası Aaron Burrun yox, Ceyms Medisonun namizədliyini irəli sürmüş və o seçkidə qalib gəlmişdir.
- İspaniyalı səyyahı və konkistador Xuan Ponse de Leon 1521-ci ildə Florida sahillərinə səyahət zamanı gözlənilmədən kalusaların hücumuna məruz qalmış və silahlı mübarizə zamanı oxla çiynindən vurulmuşdur. Hadisədən 8 gün sonra Havanaya qayıdan Leon burada vəfat etmişdir. Onun ölüm səbəbi kimi oxda olan zəhər göstərilmişdir.
- Mərkəzi Asiyanın tarixi Türkistan ərazisinə müasir Özbəkistan, Türkmənistan, Tacikistan, Qırğızıstan, Qazaxıstan, Çinin Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonu, Sibir cənubunun türkdilli regionları, Əfqanıstanın şimalı və İran aid edilir.
- Balı yaşyarımdan kiçik körpələrə yedirtmək olmaz. Onların mədə-bağırsaq sistemi botulizm xəstəliyi yarada bilər.
- Qədim yunan tarixçisi Herodotun "Tarix" əsəri antik mədəniyyət üçün böyük qiymətə malik idi. Bu əsərinə görə, Siseron onu "tarixin atası" adlandırmışdı.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə