German Titov - Wikipedia
German Stepanoviç Titov (11 sentyabr 1935[1][2][…] – 20 sentyabr 2000[2][3][…], Moskva[4]) — sovet kosmonavtı, uzunmüddətli kosmik uçuş həyata keçirən ilk insan (bir gündən çox),[5] SSRİ-nin ikinci kosmonavtı və dünyada orbital kosmik uçuş həyata keçirən ikinci şəxsdir. O, orbitdə kosmik uçuş həyata keçirən tarixdə ən gənc insan olmuşdur. 9 avqust 1961-ci ildə ona Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilmişdir.[6][7] Titov, Yuri Qaqarinin ehtiyat kosmonavtı (dublyoru) olmuş və hərbi elmlər doktoru elmi dərəcəsi almışdır.[8]
| German Titov | |
|---|---|
| Герман Степанович Титов | |
.jpg) | |
| Digər adı | Titov |
| Doğum tarixi |
11 sentyabr 1935 |
| Doğum yeri | Verxneye Jilino, Altay diyarı, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (65 yaşında) |
| Vəfat yeri | Moskva, Rusiya |
| Vəfat səbəbi | ürək çatışmazlığı |
| Dəfn yeri | Novodeviçye qəbiristanlığı, Moskva |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | pilot, kosmonavt, yazıçı, siyasətçi, hərbi qulluqçu, alim, Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının deputatı[d] |
| Partiyası | |
| Tanınır | Vostok-2 missiyası ilə kosmosa uçan ikinci insan |
| Mükafatları | Lenin Ordeni (iki dəfə) |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kosmosdakı nailiyyətləri
redaktəTitov Yer ətrafında 17 dövrəni tamamlayaraq 25 saatdan çox kosmosda qalmışdır. O, kosmosda ilk dəfə yatan və kosmik xəstəlikdən əziyyət çəkən şəxs olmuşdur.[9] Titov orbitdə əl ilə Yer kürəsinin şəkillərini çəkən ilk insan olmuş və peşəkar səviyyəli kino kamerası ilə 10 dəqiqəlik video çəkmişdir. O, 6 avqust 1961-ci ildə "Vostok-2" ilə kosmosa uçaraq Yer ətrafında dövr edən ikinci insan olmuşdur. Titov 25 yaşında kosmosa uçaraq orbitdə səyahət edən ən gənc insandır. Eyni zamanda o, bu rekordu suborbital uçuş həyata keçirən şəxslər istisna olmaqla, hələ də orbitdə səyahət edən ən gənc şəxs olaraq əlində saxlayır.[10][11][12][13][14]
Erkən həyatı və təhsili
redaktəGerman Titov 1935-ci ildə Altay diyarında yerləşən Verxneye Jilino kəndində anadan olmuşdur. Stalinqrad Hərbi Aviasiya Məktəbini bitirdikdən sonra 1960-cı ildə kosmonavt təlimlərinə qatılmışdır. O, 6 avqust 1961-ci ildə "Vostok-2" ilə kosmosa uçaraq Yer ətrafında dövr edən ikinci insan olmuşdur. Titov 25 yaşında kosmosa uçaraq orbitdə səyahət edən ən gənc insan olmuşdur. Eyni zamanda o, bu rekordu suborbital uçuş həyata keçirən şəxslər istisna olmaqla, hələ də orbitdə səyahət edən ən gənc şəxs olaraq əlində saxlayır.
Sovet kosmik proqramındakı rolu
redaktəYuri Qaqarinin 1968-ci ildəki qəzasından sonra Titovun test pilotu kimi karyerası bitmişdir. Lakin o, "Spiral" orbital təyyarə layihəsində iştirak etmiş və Sovet kosmik proqramında mühüm rol oynamışdır.
Şəxsi həyatı
redaktəTitov idmana böyük maraq göstərmiş, xüsusilə gimnastika ilə məşğul olmuşdur. O, Sovet İttifaqının Kommunist Partiyasının üzvü olmuş və kosmonavt yoldaşları ilə birlikdə fəal şəkildə idmanla məşğul olmuşdur.
Mükafatlar
redaktəGherman Titov aşağıdakı mükafatlarla təltif edilmişdir:
- "Lenin" ordeni(iki dəfə)
- -Bolqarıstan, Monqolustan və Vyetnamın fəxri mükafatları
Ölümü
redaktəGherman Titov 20 sentyabr 2000-ci ildə Moskva şəhərində ürək tutmasından vəfat etmiş[15] və Novodeviçi Qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.
İstinadlar
redaktə- ↑ Титов Герман Степанович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 German Stepanowitsch Titow // filmportal.de. 2005.
- ↑ Brozović D., Ladan T. German Stepanovič Titov // Hrvatska enciklopedija (xorv.). LZMK, 1999. 9272 s.
- ↑ http://cultureru.com/category/music/moscow-conservatorie/page/6/.
- ↑ "Титов Герман Степанович" (rus). TASS. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Герман Степанович Титов" (rus). Герои страны. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Титов Герман Степанович" (rus). TASS. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Герман Степанович Титов" (rus). Астронавты мира. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Владимир Титов: испытание космосом" (rus). Государственный музей истории космонавтики. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Gherman Titov's Visit to Seattle" (ingilis). HistoryLink.org. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Adına görə kosmosu fəth edən ilk insan titulunu əldən verən kosmonavt Titovun həyat yolu" (az.). Musavat. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Germana həsr olunmuş səhifələr" (az.). Azərbaycan Milli Kitabxanası. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Germana həsr olunmuş səhifələr" (az.). SIA.az. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Germán Titov: "Sumqayıtda biz hamımız bir komandayıq" - 42 ildən sonra yayımlanan müsahibə fotoları" (az.). Xeberle.com. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
- ↑ "Gherman Titov, Second Man in Space, Dies at 65" (ingilis). Los Angeles Times. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2024.
