Reqbi - Wikipedia
Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Reqbi — iki komanda arasında oval bir topun əl və ayaqlarla nəzarət edilərək hesab artırılması əsasına söykənən komanda oyunu. Bütün dünyada reqbi birliyi (ing. rugby union) və ya reqbi liqası (ing. rugby league) qaydaları ilə oynanır. Bir başqa növü olan yeddili reqbi, həm reqbi birliyi həm də reqbi liqası qaydaları ilə oynana bilər.
Tarixçə
redaktə1823-də İngiltərədə Reqbi şəhərinin eyniadlı məktəbində yaradılmış bir idmandır.
Cəhd
redaktəCəhd xal kimi top rəqibin hesab meydançasında ilk dəfə yerə düşərkən hesablanır
Qol
redaktəƏgər yenidən vurulan (sərbəst zərbə, qapıdan zərbə istisna olmaqla) zərbə yerə və zərbəni vuran komandanın oyunçusuna dəymədən qapı dirəklərinin arasından keçərsə, bu qol sayılır.
Xallar
redaktəCəhd | 5 xal |
Cəhddən sonra qol | 2 xal |
Cərimə zərbəsindən qol | 3 xal |
Drop-qol (yerdən sıçrayan topa zərbə) | 3 xal |
Reqbi 7
redaktəReqbi 7 növündə isə hər komandada 7 oyunçu çıxış edir. Bunlardan 3-ü hücumçu, 4-ü isə müdafiəçi olur. Oyun hər biri 7 dəqiqədən ibarət olan 2 hissəlik olur. Hissələrarası fasilə isə 1 dəqiqə nəzərdə tutulub. Hazırda reqbi 7 100-dək ölkədə yayılıb.[1]
Reqbi 7 olimpiadalarda
redaktəReqbi 7 1924-cü il olimpiadasından sonra olimpiya növləri sırasından çıxarılıb. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin 2009-cu ildə Danimarkanın paytaxtı Kopenhagendə baş tutan 121-ci sessiyasında 2016-cı və 2020-ci il Yay Olimpiya Oyunlarının proqramına daxil edilib.
Reqbinin qlobal statusu
redaktəGridiron futbol
redaktəKanadada və Amerika Birləşmiş Ştatlarında reqbi "gridiron" futboluna çevrildi.[2][3][4] 1800-lərin sonlarında, hətta 1900-lərin əvvəllərində bu iki oyun formaları Birləşmiş Ştatların hətta 1920 və 1924-cü illərin Yay Olimpiya oyunlarında Reqbi İttifaqının qızıl medalını qazanmağına qədər çox oxşar idi, lakin bir çox qayda dəyişiklikləri setdə olan oyunu reqbi analoqundan ayırdı. Birləşmiş Ştatlarınkı Uolter Kemp və Kanadanınkı Con Trift Meldrum Bernsayd tərəfindən təqdim olundu. Kanadada futbol müxtəlif səviyyələrdə oynanır. Ən yüksək səviyyə 9 komandadan ibarət peşəkar liqadır, Kanada Futbol Liqası (CFL) adlanır.[5][6]
Reqbi Liqası
redaktəReqbi Liqası həm peşəkar, həm də həvəskar oyun olaraq, beynəlxalq səviyyədə Reqbi Liqası Beynəlxalq Federasiyası tərəfindən idarə olunur.[7] Həvəskar və yarım-peşəkar müsabiqələrə əlavə olaraq, Amerika Birləşmiş Ştatları, Rusiya, Livan, Serbiya, Avropa və Avstralaziya üzrə iki böyük peşəkar müsabiqə mövcuddur — Avstraliya Milli Reqbi Liqası və Superliqa. Avstraliya, İngiltərə və Yeni Zelandiya Raqbi Liqasında hakimiyyətə malikdir, lakin Tonga və Samoa 2017-ci ildən bu yana bu hegemoniyanı təhdid edir. Papua-Yeni Gvineyada bu, milli idmandır.[8][9][10]
Xəsarətlər
redaktəRaqbi oyunçularının təxminən dörddə biri hər mövsümdə xəsarət alır.[11]
Yüksək kontaktlı idman növü olaraq raqbi ittifaqında ən yüksək sarsıntı göstəriciləri bildirilir, həmçinin İngiltərə daxil olmaqla həmçinin hamım arasında ən çox fəlakət tənəffüs xəsarətləri bütün komanda idman növlərindən. Araşdırma bir oyun zamanı daha yüksəksəviyyəli beyin sarsıntısının raport edildiyini, məşq zamanı isə daha aşağı, lakin digər idman növləri oyunçularından daha yüksək olduğunu göstərir.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Yeni olimpiya növləri Azərbaycanda". 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-11-05.
- ↑ "rugby". www.britannica.com. 2024-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "Who invented American football? All the details on the origin of Gridiron". sportsbrief.com. 2024-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "Canadian and US Gridiron Shared Paths". pigskindispatch.com. 2024-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "What is the cfl football league?". www.dnaofsports.com. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "Get Ready for Another Great Season of Canadian Football". mysportsquiz.com. 2024-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "What is the difference between Rugby League and Rugby Union?". www.thesun.co.uk. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "PNG vow to upset World Cup odds". news.bbc.co.uk. 2018-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "PNG seal 2010 Four Nations place". news.bbc.co.uk. 2020-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "Rugby League in the National Imaginary of New Zealand Aotearoa". www.tandfonline.com. 2024-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.
- ↑ "Rugby Injuries". physioworks.com.au. 2024-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-05.