Sadiq Dadasov - Wikipedia
Sadıq Ələkbər oğlu Dadaşov (2 (15) aprel 1905, Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası – 24 dekabr 1946, Moskva) — Azərbaycan-sovet memarı, memarlıq tarixçisi, Azərbaycan sovet memarlığının banilərindən biri, professor, SSRİ Memarlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1941), Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki (1945), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1940), "Stalin" mükafatı laureatı (1941).
| Sadıq Dadaşov | |
|---|---|
 | |
| 1944 – 24 dekabr 1946 | |
| Əvvəlki | vəzifə təsis edilib |
| Sonrakı | Ənvər Qasımzadə |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 2 (15) aprel 1905 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 dekabr 1946 (41 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | memar |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | memarlıq |
|
|
|
| Təltifləri |
      |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Həyatı
redaktə
Sadıq Ələkbər oğlu Dadaşov 15 aprel 1905-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur.[1]
Sadıq Dadasov 1929-cu ildə M. Əzizbəyov adına Bakı Politexnik İnstitutunun İnşaat fakültəsini bitirmişdir.[2]
O, 1944-cü ildə Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Memarlıq İşləri İdarəsinin ilk rəisi olmuşdur.[3]
Sadıq Dadaşov 1941-ci ildə SSRİ Memarlıq Akademiyasının müxbir üzvü, 1945-ci ildə yeni yaradılmış Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının (indiki Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası) akademiki seçilmişdir.[2]
1940-cı ildə ona Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi fəxri adı verilmiş və 1941-ci ildə SSRİ Dövlət mükafati laureatı olmuşdur.[2]
O, "Lenin" ordeni, "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni və medallarla təltif edilmişdir.[4]
Sadıq Dadaşov 24 dekabr 1946-cı ildə Moskvada vəfat etmiş, Bakıda dəfn olunmuşdur.[5]
Elmi fəaliyyəti
redaktəSadıq Dadaşov Azərbaycan memarlıq irsinin ilk elmi tədqiqatçısıdır. O, Azərbaycan memarlığı tarixinin öyrənilməsinin əsasını qoymuş, bu məqsədlə 1934–1940 və 1944–1946 illərdə Azərbaycanın bir sıra rayonlarına elmi səfərlər təşkil etmişdir.[4]
Sadıq Dadaşov memarlıq və nəzəri əsərlərini görkəmli Azərbaycan memarı və memarlıq tarixçisi Mikayıl Hüseynovla birgə yaratmışdır. Sadıq Dadaşovun layihəsi əsasında Bakıda və respublikanın digər şəhərlərində çoxlu yaşayış, ictimai və mədəni-məişət binaları tikilmiş və bu memarlıq əsərləri Azərbaycan memarlığının inkişafında böyük rol oynamışdır.[4]
Sadıq Dadaşov 1929–1933 illərdə 23 tikilinin layihəsini vermişdir. Bunlara Bakıdakı fabrik-mətbəx (Bayılda), Azərbaycan Sənaye İnstitutunun yeni binası (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası; hər ikisi 1932), İncəsənət işçiləri üçün ev, bir sıra yaşayış binaları kompleksi, Qazaxdakı Pedaqoji Texnikumun binası (hamısı 1933) aiddir.
Sadıq Dadaşovun əsas işləri:
- Azərbaycan Texniki Universitetinin binası (1935)
- "Nizami" kinoteatrının binası (1934)
- Bakı Musiqi Akademiyasının binası (1936)
- Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin binası (1940) və s.
Sadıq Dadaşov Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Gəncədə , 1949-cu ildə Bakıda qoyulmuş abidələrinin layihə müəllifidir.
Əsas elmi əsərləri
redaktə- Памятники Азербайджанской архитектуры в Баку. Москва, 1938.
- Архитектурные памятники Баку. Москва, 1946.
- Архитектура Азербайджана III–XVIII вв., Москва, 1948.
- Архитектура Советского Азербайджана, Б. — М., 1950.
- Ансамбль дворца ширваншахов в Баку. Москва, 1956.
- Bakının memarlıq abidələri. Bakı, 1955.
Qeydlər
redaktə- ↑ 28 mart 1946-cı ilədək Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Memarlıq İşləri İdarəsinin rəisi kimi
İstinadlar
redaktə- ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova). II, Bakı,2005
- ↑ 1 2 3 Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979. səh. 312
- ↑ Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979. səh. 313
- ↑ 1 2 3 Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979.
- ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova). II, Bakı,2005
Mənbə
redaktə- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı, 1979. səh. 312–313.
- Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova). II, Bakı,2005
